Italijani su oduvek bili poznati po izradi odličnih violina. Antonio Stradivari, najpoznatiji među njima, poreklom je bio iz Kremone, grada u severnoj Italiji. Ovako glasi jedna izreka, verovatno poreklom odatle, koja se tiče tog instrumenta:
Živela sam u šumama,
oštrom sam sekirom oborena.
Živa sam ćutala,
mrtva pevam slatko
Feliks Mendelson bio je jedan od najvećih kompozitora klasične muzike doba romantizma i njegov violinski koncert primer je veličanstvene upotrebe ovog instrumenta. U jedno od njegovih najpoznatijih dela spada Koncert za violinu u E molu koji na sledećim snimcima izvodi Filadelfijski simfonijski orkestar u pratnji violiniste Isaka Sterna.
Violina je vodeći zvuk i najbrojniji instrument u modernom orkestru. Prosečan orkestar ima oko trideset pet violina.
Mada niko ne zna ko je izumeo violinu, neke od najranijih instrumenata su napravili Italijani, među kojima se izdvaja Andrea Amati (1525-1611) iz Kremone, koji je postao osnivač kremonske škole izrađivača violina.
Porodica violina (violina, viola, čelo) bila je glavna potpora simfonijskom orkestru od njegovog uspona u 17. veku, iako se za violinu sa tri žice znalo još 1508. jer se pojavila na jednoj zidnoj slici iz tog vremena u Ferari.
Sredinom 16. veka četiri žice su postale standard a graditeljske škole violine bile su smeštene u Veneciji i Kremoni. Italijani su ubrzo svoje violine počeli da izvoze za Englesku, Francusku, Holandiju i Nemačku. Francuski kralj Šarl IX kupio je od Andrea Amatija dvanaest violina. Veliki iznosi novca bili su davani za dobre violine.
Bez sumnje, najveći od svih konstruktora violina bio je Antonio Stradivari (1644-1737). Vodeći poreklo iz stare porodice iz Kremone, mladi Antonio je bio šegrt u rezbarenju drveta. On se udružio sa Nikolom Amatijem, Andreinim unukom i najboljim konstruktorom iz porodice Amati, koji ga je naučio umetnosti pravljenja violina. Najstarija Stradivarijeva violina, koja je sačuvana do današnjih dana, datira iz 1666. Smrću učitelja, Stradivarijeva slava počela se širiti i on je postao prepoznatljiv kao najbolji konstruktor violina u svoje vreme.
Stradivari je svoj vrhunac dostigao 1715. godine kada je počeo da se pojavljuje njegov dobro poznati narandžasto-braon lak, koji je sušenjem postajao svetla, delikatna, elastična obloga. Mada lak ne može da poboljšta zvuk violine, on može negativno da utiče na njega. Debeo sloj laka uzrokuje da instrument proizvodi dubok zvuk, sa malo ili nimalo boje u tonu. Debelo uljano lakiranje, u drugu ruku, koči vibracije drveta i lak koji je loše nanet može da spreči ostvarenje najboljih tonova. Na nesreću, recept za Stradivarijevo lakiranje je izgubljen.
Uprkos činjenici da je violina postala kičma orkestara i opera Evrope 18. veka, ovaj period se podudara sa opštim padom u proizvodnji violina u Italiji. Krajem veka Francuska je postala centar proizvodlnje odličnih violina. Jedan od najvećih proizvođača bio je Nikolas Lupot (1788-1824) koji je uzimajući Stradivarija za svoj uzor povezao francusku i italijansku izradu.
Izvor: Maks Vejd-Metjuz, Muzika: ilustrovana enciklopedija muzičkih instrumenata i velikih kompozitora, prevele Nada Vuković i Vesna Jeremenko, JRJ, Beograd, 2006.
Slika: Gvido Reni, Sveta Sesilija, 1606.
A . A . A 